Birleşik Krallık Hükümeti, 2016 yılında Brexit referandumunu gerçekleştirmiş ve %51.9 oy ile Avrupa Birliği’nden ayrılma kararı alınmıştı. Tabii bu karar ile birlikte Premier League’in geleceği hakkında da büyük soru işaretleri ortaya çıkmıştı.
Nihayet geçiş süreci tamamlandı. 1 Ocak 2021 itibarıyla Birleşik Krallık Avrupa Birliği’nden tamamen ayrılmış olacak. Bu ayrılık sebebiyle AB vatandaşı olan profesyonel futbolcular da artık ‘yabancı oyuncu’ statüsünde kabul edilecekler ve Britanya futbolunda yer alabilmek için bir puan sistemine tâbi olacaklar.
Aslında Britanya pasaportu olmayan tüm futbolculara uygulanacak olan ‘Yönetici Kurum Tasdiki’ (Governing Body Endorsement, GBE) sistemi, yeni ortaya çıkmış bir uygulama değil. Uzun süredir Britanya veya bir AB ülkesi vatandaşlığı olmayan tüm futbolcular Premier League’e transferleri söz konusu olursa GBE puanlama sistemine tâbi oluyorlardı.
Yeni dönemde ise iki konuda önemli değişiklikler gerçekleşecek. Birincisi, GBE puan sistemine göre bir futbolcunun onay alabilmesi için ülkesinin milli takımında belirli sayıda maça çıkmış olması gerekliliği AB vatandaşı futbolculara da uygulanacak. Dolayısıyla, bir oyuncu büyük potansiyele sahip olsa da henüz milli takımında düzenli yer almıyorsa Premier League’e transferi çok zor olacak. Haliyle Premier League kulüplerinin genç ve yetenekli oyuncuları keşfederek uygun bir fiyatla transfer etmesi pek mümkün olmayacak.
Öte yandan milli takım düzeyine çıkmış bir oyuncu kendini kanıtlamış olduğundan bu oyuncuları uygun fiyatla almak zaten mümkün değil. Dolayısıyla transfer edilebilecek yetenekli oyuncu havuzu daralacağı için GBE alabilecek oyunculara ödenecek transfer ücretlerinde ciddi bir artış olması kaçınılmaz olacak.
İkinci önemli konu ise artık Premier League takımlarının AB vatandaşı futbolcuları 18 yaşına gelmeden transfer edemeyecek olmaları. FIFA kurallarına göre, iki istisna dışında 18 yaşını doldurmamış bir futbolcunun uluslararası transferi mümkün değil. Bu istisnaların biri, oyuncunun ailesinin tamamen futbol dışı sebeplerden ötürü ülke değiştirmesiyken, diğeriyse AB vatandaşı oyuncuların, AB içinde ve Britanya takımlarına transferinde bu sınırın 18 değil 16 olmasıydı. Dolayısıyla 1 Ocak 2021 itibarıyla ikinci istisna ortadan kalkacak ve Premier League takımları henüz patlama yapmamış ancak büyük potansiyeli olan oyuncuları genç yaşta altyapılarına veya B takımlarına katamayacaklar.
Sonuç olarak, aslında Premier League’in transfer sisteminde pek bir değişiklik olmadı. Ancak oyuncuların statüsü sebebiyle kulüplerin önümüzdeki yıllarda Avrupa kulüpleri yerine kendi altyapılarına çok daha fazla dikkat edeceği kesin gibi.
Oyuncu kalitesi ve marka değeri anlamında ciddi bir kaybın olup olmayacağını ise zaman gösterecek. Tabii ki GBE sebebiyle Premier League’e transfer olamayan birçok genç futbolcunun İspanya LaLiga ve Almanya Bundesliga’yı tercih edeceğini, dolayısıyla bu liglerin Premier League’e göre bir miktar rekabet avantajı kazanacağını da söyleyebiliriz.