(Bu yazı 6 Ekim 2020 tarihli 10’un Yeri Spor Bülteni’nde yayınlanmıştır.)
Futbolda yaz transfer dönemi 5 Ekim akşamı itibarıyla sona erdi*. İngiltere Premier League her zaman olduğu gibi en çok transfer harcaması yapan lig oldu.
2011 yılından beri ‘yaz transfer ligi’nde liderliğini koruyan Premier League, Transfermarkt.com websitesi verilerine göre 2020 yaz transfer sezonunda toplam 1.34 milyar avro harcadı. Onu 746.84 milyon ile Serie A, 433.53 milyon ile Ligue 1, 411.80 milyon ile La Liga ve 314.90 milyon ile 1. Bundesliga takip ediyor.
Süper Lig ise 33.24 milyon avro ile bu sıralamada 13. sırada bulunuyor.
Son 10 yılın transfer gelir/gider tablosuna baktığımızda da Premier League’in açık ara liderliğini görüyoruz. Premier League kulüpleri, 2011-2020 yaz transfer dönemlerinde transfer bedeli olarak toplamda 11.58 milyar avro ödediler. Aynı periyotta Serie A 7.47 milyar, La Liga 5.83 milyar, 1. Bundesliga 4.19 milyar ve Ligue 1 3.86 milyar avro transfer harcaması yaptı.
Son on yıla bakıldığında Süper Lig ise 783 milyon avro transfer harcaması ile dokuzuncu sırada bulunuyor. Aslında 2011-2015 arasında 7. – 9. sıra aralığından çıkmayan ligimiz, 2016-2020 döneminde ekonomik krizin getirdiği kur farkı ve UEFA Finansal Fair Play uygulamasından gelen cezaların artması sebebiyle 11. – 13. sıra aralığına (2017’deki 8. sıra hariç) geriledi.
Öte yandan, bu sezon sonu itibarıyla UEFA ülkeler sıralamasında yıllardır bulunduğumuz 10. – 11. sıra aralığından 12. sıraya düşecek olmamız ve bir futbol mucizesi olmazsa önümüzdeki yıllarda 13. (ve hatta 14.) sıraya kadar gerileme ihtimalimizin yüksek olması, aslında çok önemli bir mesaj içeriyor. Transfer harcaması ile UEFA sıralaması arasında pozitif bir korelasyon var. Yani; sahadaki başarı kaliteli futbol ile mümkün olur, kaliteli futbol ise kaliteli futbolcularla oynanır ve kaliteli futbolcular da pahalıdır.
Sonuç olarak, içinde bulunduğumuz dönemdeki döviz kurları ile önümüzdeki süreçte yukarıda bahsi geçen her iki sıralamada da düşüşe devam edeceğiz gibi görünüyor. Bu süre zarfında artık reaktif davranmayı bırakıp, proaktif davranmamız gerekiyor. Kaçınılmaz olan düşüşümüzü yumuşatıp yükselişe geçmek için plan yapmak lazım. Bu önlemleri hızlıca almamız gerekiyor.
Türkiye Futbol Federasyonu’nun iki yıldır uygulamaya çalıştığı ‘Takım Harcama Limiti’ uygulaması aslında tam da bu yüzden gündemimize girmiş durumda. Uygulanış yöntemi tabii ki tartışmaya açık ve geliştirilebilecek yönleri mevcut. Ancak tablo da ortada. Artık transferde deneme-yanılma yöntemiyle oyuncu alacak lüksümüz kalmadı. Çünkü denedik ve yanıldık…
*Bazı liglerde takvimsel farklılıklar olduğu için hala transfer dönemi devam etmekte ancak bu ligler yazıda geçen bedelleri ve sıralamaları etkilememekte.
Emir Güney